Stoppen met piekeren? Dat kan met een piekercursus. Denk je dat jij piekert en vraag je je af of dat wel normaal is, wees dan gerust. Piekeren ligt héél dicht bij nadenken. En nadenken is iets goeds, tenzij het je leven gaan beïnvloeden of zelfs je gezondheid (fysiek en/of mentaal) aantast. Wanneer nadenken overgaat in piekeren, dan is dat erg frusterend en ervaar je telkens dezelfde (pieker)gedachten. Zo erg zelfs, dat je je somber gaat voelen, angstig wordt of zelfs compleet uitgeput raakt. Je wilt er iets aan doen, maar wat? Gelukkig kun je piekeren leren verminderen of zelfs afleren met behulp van een piekercursus. Dat weet ik inmiddels uit ervaring en daar wil ik je graag meer over vertellen. Voorop gesteld, ik ben geen professional, dus alles wat je in dit artikel leest, is gebaseerd op mijn persoonlijke ervaring.

Wat is piekeren?

Misschien dat je op mijn blog terecht komt, omdat je hebt gezocht naar tips om te stoppen met piekeren. Of misschien ben je hier wel terecht gekomen, omdat je gewoon nieuwsgierig bent hoe ik zo’n piekercursus heb ervaren. Daarom begin ik voor het gemak maar even bij het begin. En dat begint bij ‘wat is piekeren nou eigenlijk?’. Piekeren begint met je ergens zorgen om maken en daarvoor een oplossing willen vinden. We maken ons heel wat zorgen over bijvoorbeeld werk, gezondheid, relaties, meningen, uiterlijk en ga zo maar door. Het lijstje met zorgen is soms eindeloos. Met name bij personen die alles goed (hadden) willen doen – en dat zijn er meer dan we denken – komt piekeren veel voor.

Allerlei gedachtes blijven maar door je hoofd gaan, van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat. ‘Wat als…?’, ‘Stel dat…?’. Als er aan al die gedachtes maar geen einde komt en je vindt dus geen oplossing, dan denk je jezelf vast. Je blijft maar aan hetzelfde denken, je blijft maar malen over hetzelfde. Je komt er eigenlijk niet meer aan uit. Denk je de oplossing te hebben gevonden, dan komt er weer een detail bij en ben je weer terug bij af. Het begint dan weer opnieuw. Je hebt er geen invloed op. Je komt er niet aan uit en gaat mentale of fysieke klachten ervaren.

Gezondheidsklachten door piekeren

Mentale of fysieke klachten door piekeren kunnen behoorlijk heftig zijn. Ik noemde net al een paar voorbeelden, zoals somber worden, angst ervaren of zelfs complete uitputting. Maar dat is nog niet alles. Uitstelgedrag, onzeker worden, je machteloos voelen, hoofdpijn, buikpijn en slapeloosheid zijn ook mogelijke klachten door piekeren. Piekeren doet echt meer met mensen dan je misschien denkt of wilt geloven. Laat ik dan maar met de deur in huis vallen door te vertellen dat ik last had van somberheid, veel hoofdpijn, diarree-aanvallen en het gevoel van totale uitputting. Aan het einde van een werkdag kon ik gewoon niet meer. Ik had geen idee waar al die klachten vandaan kwamen. Waarschijnlijk had ik ‘gewoon’ een virusje te pakken, niet zeuren, tanden op elkaar en doorgaan. En ondertussen werd die negatieve spiraal van piekergedachtes maar erger en erger. Zonder dat ik me er bewust van was, piekerde ik mezelf helemaal suf.

Dat piekeren ongezond is voor je lichaam onderschrijft ook Caroline Schlinkert. Zij verrichtte promotieonderzoek waaruit bleek dat piekeren wel degelijk invloed heeft op het functioneren van je lichaam. In het volledige artikel ‘Piekeren is ongezond voor je lichaam‘ kun je daar meer over lezen.

Persoonlijke piekergedachten voor en tijdens mijn piekercursus

Waarover piekerde ik dan? Van hele kleine, simpele dingen tot extreem grote, complexe zaken. Mijn perfectionisme zat me daarbij ontzettend in de weg. Ik moest en ik zou alles goed doen, alles tot in de puntjes regelen en verzorgen. Och, wat moest ik veel van mezelf en ik piekerde dan over of ik het allemaal wel zou redden, hoe ik dat allemaal moest doen. Ik zal wat concreter worden met mijn piekergedachten en dat vind ik onwijs eng om te doen (want, stel dat persoon X en X dit lezen, wat zouden ze dan wel niet denken, of wat zouden ze gaan rondbazuinen?). Mensen zijn goed in roddelen en verkeerde aannames doen, iets waar ik allergisch voor ben en slechte ervaringen mee heb. En daar heb je de eerste piekergedachte al te pakken, in mijn geval.

Ik was alsmaar bezig met wat anderen van mij zouden vinden en wat ze ‘over’ mij zouden zeggen. Niet dat ik onzeker ben, integendeel, maar wat voor nadelige gevolgen hun mening voor mij zou hebben. Als ik dat alvast kon incalculeren, dan kon ik erop inspelen was mijn gedachte. Ik dacht allerlei (doem)scenario’s uit en hoe ik daar dan vervolgens op zou anticiperen. Nou, geloof me, ik heb er (te)veel uitgedacht. En wat bleek? Het pakte altijd anders uit. En dat gaf me een slecht gevoel over mezelf. Ik werd er somber door, terwijl ik helemaal niet somber wilde zijn. Het gevolg daarvan was weer dat ik elke dag een soort masker opzette. Voor de wereld was ik happy en energiek, maar als ik thuiskwam was ik doodvermoeid en verdrietig. Is dat alles? Nee hoor, zeker niet.

Naast dat ik piekerde over dingen die zouden kunnen gebeuren, piekerde ik ook over het verleden. Datgene wat al lang en breed was gebeurd, wat ik niet meer kon veranderen. Maar toch, wat als ik het anders had gedaan? Wat nou als ik zus of zo? Shit, ik had dat moeten zeggen of doen toen. Even onthouden voor de volgende keer en voor ik het wist, was ik alweer 2 uur verder met piekeren zonder dat ik het had gemerkt en tikte de klok 3 uur ‘s nachts aan. Mijn hoofd zat ZO vol, dat er soms echt niets meer bij kon. Ik zat compleet vast in mijn eigen hoofd en daar wilde ik wat aan doen. Terug naar de Amanda die energie had, vrolijk was en zich oprecht goed voelde… maar ook die Amanda had zich in de nesten gewerkt, dus er moest iets veranderen.

Stoppen met piekeren

Ik was er klaar mee, maar realiseerde pas dat het aan mijn gepieker lag toen mijn man en moeder me flink toespraken. Die hadden natuurlijk ook wel gemerkt dat ik niet goed in mijn vel zat de laatste tijd. Toen ging mijn knop om. Op internet vond ik informatie over een online piekercursus die speciaal is ontwikkeld voor zorgorganisaties. Ziekenhuizen, arbo diensten en praktijkondersteuners van de huisarts die zich inzetten voor geestelijke (psychische) gezondheidszorg kunnen via een ehealthplatform een patiënt doorverwijzen naar deze online cursus. Het lijkt misschien wat ‘zwaar’, maar simpel gezegd is het een getest en bewezen platform, en dat gaf mij veel vertrouwen. Ik wilde namelijk niet zomaar een cursus volgen, maar echt één waarvan de resultaten waren bewezen en waarvan de kwaliteit is getest.

Daarnaast zou je ook persoonlijk begeleid worden bij deze cursus en dat trok me over de streep. Feedback van iemand die speciaal hiervoor had geleerd, was in mijn ogen een waardevolle toevoeging. Hoe moet je anders weten of je het wel goed oppakt en toepast? Dit was voor mij voldoende om mijn huisarts te bellen en naar de mogelijkheden te informeren. Nu wil ik wel graag benadrukken dat ik niet labiel was toen ik de huisarts belde. Ik wilde gericht werken aan mijn persoonlijke ontwikkeling met middelen die daar speciaal voor zijn gemaakt. Je geestelijke gezondheid is minstens zo belangrijk als je lichamelijke gezondheid, waarom zou je daarom niet je huisarts inschakelen? 🙂 Hij of zij is er om jou te helpen.

Afijn, mijn huisarts verwees me door naar de praktijkondersteuner van de huisartsenpraktijk zodat deze de online cursus met mij kon opstarten. Een paar dagen later had ik al een afspraak en werd de online cursus, ook wel e-learning genoemd, uitgekozen en uitgelegd. Afhankelijk van je ‘klachten’ zijn er namelijk verschillende e-learnings die je kunt volgen. De praktijkondersteuner adviseert je daarin en het staat je ook vrij om zoveel vragen te stellen als je wilt. Ik wilde mijn piekeren verminderen en startte met de piekercursus.

Tijdens mijn zoektocht kwam ik er ook achter dat er verschillende ehealthplatformen zijn. Via welk platform je uiteindelijk een e-learning gaat volgen, is afhankelijk van bij welk platform de gezondheidsinstelling is aangesloten. Dit kan per huisartsenpraktijk of ziekenhuis verschillend zijn. Eén ding is wel zeker, als je een e-learning volgt via bijvoorbeeld de huisarts, dan weet je wel zeker dat het een getest platform is waarvan de e-learnings speciaal op maat zijn ontwikkeld met deskundige begeleiding.

Piekercursus om piekeren te verminderen

Piekeren leer je niet ineens af. Je leert piekeren verminderen. Beetje bij beetje. Maar elk beetje, is een vooruitgang, wat weer meer ruimte in je hoofd betekent. Ik begon met de e-learning en verwachtte eigenlijk een hele lap tekst te moeten doorspitten, maar het tegendeel was waar. De e-learning was eigenlijk heel behapbaar.

In totaal bestond de online cursus uit 7 modules waar ik telkens ongeveer 15 minuutjes mee bezig was. Elke keer als ik een module had doorlopen, werden mijn antwoorden doorgenomen door mijn persoonlijke begeleider en ontving ik feedback. Pas daarna kon ik door met de volgende module. Die werkwijze is wel heel prettig, omdat je dan niet te snel kunt gaan. Juist als je piekert wil je er snel vanaf, maar piekeren verminderen is een proces waar je de tijd voor moet nemen. Patronen uit het verleden doorbreek je niet ‘even’. Nog een groot voordeel van de online piekercursus vond ik dat ik het thuis kon doen. Ik hoefde niet naar een externe locatie, maar kon het gemakkelijk vanuit mijn vertrouwde omgeving doornemen.

Hoe ziet een piekercursus er uit?

Nu ik de piekercursus doorlopen heb, kan ik ook wat makkelijker iets over het uiterlijk en de inhoud zeggen. Daar was ik namelijk helemaal niet mee bezig toen ik de piekercursus volgde. De e-learningomgeving ziet er op het scherm heel rustig uit, het oogt overzichtelijk en enkel de elementen die je nodig hebt zijn aanwezig. Het heeft een moderne uitstraling met frisse, rustige kleuren en duidelijke menustructuren. Via mijn persoonlijke profiel kon ik precies zien voor welke e-learning ik was aangemeld, wat mijn voortgang was en kon ik daarnaast snel en gemakkelijk met mijn begeleider in contact komen.

De opbouw van mijn piekercursus zat simpel, maar effectief in elkaar. Je begint echt met de basis. Zo wordt piekeren uitgelegd, welke klachten er bij komen kijken en kun je video’s bekijken van mensen die ook piekeren (en hoe zij dat ervaren). Vervolgens pak je door met de reden waarom je piekert, hoe je het leert herkennen en wat je eraan kunt doen. Per onderdeel word je echt aan de hand genomen en wordt de informatie herkenbaar en goed uitgelegd. Aan het einde van elke module bevindt zich een oefening die je direct kunt uitvoeren, of waarmee je in de loop van de dagen aan de slag gaat. Over die oefeningen kom ik iets verderop in dit artikel terug.

De teksten zijn simpel en helder geschreven. Geen moeilijke woorden of onbegrijpelijke taal. De voortgang van elke module is te zien en ook de feedback van alle modules inclusief mijn antwoorden blijven zichtbaar (zelfs nu nog). Handig voor als je iets terug wilt lezen. Wat ikzelf ook erg prettig vond, is dat tekst, afbeeldingen en video’s elkaar afwisselen. Die afwisseling houdt het interessant en zorgt telkens opnieuw voor focus.

Wat leer je door een piekercursus?

Heel kort door de bocht leer je door een piekercursus om los te laten en te ontspannen. Dat idee van loslaten, kan voor veel mensen eng zijn. Ik ben zelf ook zo iemand die graag alle touwtjes in handen heeft en altijd ‘in control’ is (#controlfreak), maar door altijd maar in control te zijn, is er nooit ruimte voor rust en ontspanning. In elk geval niet geestelijk. Die rust en ontspanning is er natuurlijk niet zomaar. Je kunt niet een knop omzetten en direct in je relaxhouding schieten. Dat vergt oefening! Dat klinkt misschien een beetje gek, maar om van je piekeren af te komen of piekeren te verminderen, ‘moet’ je leren ontspannen. Daar zijn verschillende oefeningen voor die in een piekercursus naar voren komen en worden uitgelegd. Uit al die verschillende oefeningen merk je op een gegeven moment zelf op wat wel en wat niet voor jou werkt.

Een piekerkwartier

Eén van die oefeningen is bijvoorbeeld het piekerkwartier. De term zegt het zelf al: 15 minuten (lang) piekeren. Je zet op een bepaald tijdstip je timer op 15 minuten en gaat ‘proberen’ om express 15 minuten lang bewust te piekeren. Dat klinkt misschien raar – vond ik wel in het begin – maar juist door in die 15 minuten express heel veel te piekeren krijg je controle over het piekeren.

De eerste keer dat ik deze oefening deed voelde het heel onnatuurlijk. Ik dacht zelfs even dat ik die 15 minuten echt niet ging volmaken, maar toen ik alle piekergedachten afspeurde tikte het behoorlijk aan. Toch is de regel dat het na 15 minuten klaar moet zijn. Dan stop je met piekeren, ook als je nog even wilde doorgaan. Ik merkte dan bijvoorbeeld dat ik later die dag nog wel eens in het piekeren schoot, maar omdat ik het bewust opmerkte, kon ik het uitstellen tot mijn volgende piekerkwartier de volgende dag.

Piekerdagboek bijhouden

Om inzage te krijgen in mijn piekergedachten – en waar die precies over gingen – hield ik een piekerdagboek bij. Alle onderwerpen waar ik over piekerde, schreef ik in dit dagboek op. Dat was best confronterend! Er zat namelijk echt een patroon in mijn piekergedachten. Met andere woorden: ik kon ze telkens koppelen aan een aantal vaste onderwerpen. De tijd die ik piekerde in vergelijking met het aantal onderwerpen was totaal niet in verhouding. Ik piekerde bijvoorbeeld 3 uur over 1 onderwerp. Zo zonde van mijn tijd en daarnaast, ik bereikte er niets mee. Het piekerdagboek is erg fijn om overzicht te krijgen over je piekergedachten en draagt bij aan de piekercursus.

Afleiding zoeken door je aandacht te verplaatsen

Nog een interessante oefening die ik kreeg, was het verplaatsen van mijn aandacht. Van het piekeren (het in je hoofd zitten) naar buiten, naar je omgeving. Eigenlijk is dit een hele simpele oefening, maar misschien juist daarom zo effectief. Als je merkt dat je gaat piekeren, ga je je heel bewust richten op de dingen om je heen. Zo noem je bijvoorbeeld alles op wat je ziet, hoort, voelt of zelfs ruikt. Daardoor stop je met piekeren, want er is geen ruimte voor gepieker in je hoofd. Je kunt de aandacht namelijk niet verdelen.

De laatste oefening die ik wil uitlichten, is een pauze nemen van het gepieker. Dit kun je simpel doen door iets actiefs te gaan doen, zoals een korte wandeling maken, een serie kijken of een klusje in huis zoals stofzuigen. Bij mij werkte een wandeling altijd erg goed! Met elke stap die ik zette, ging ik uit mijn hoofd en ontstond er als het ware extra ruimte voor andere dingen. Als ik na een wandeling thuiskom, is mijn hoofd ‘leeg’. Ik ben ontspannen. Zo fijn! Ook lekker badderen in onze nieuwe badkamer werkt voor mij heel ontspannend.

Pieker ik nu minder?

Het antwoord op deze vraag is zeker ‘ja!’. Ik ervaar minder piekergedachten en heb meer rust in mijn hoofd. Als ik in een piekergedachte schiet, dan ben ik me daar veel sneller bewust van en kan ik er direct iets aan doen. Ik corrigeer als het ware mijn denken en daardoor is het rustiger in mijn hoofd en in mijn lijf. Je zou kunnen zeggen dat ik een stuk meer relaxed ben. Op de één of andere manier raken bepaalde zorgen me niet meer of een stuk minder. Dingen als wat zouden mensen van me vinden of wat als ze dit artikel lezen, zijn nu dingen waarvan ik denk ‘so what?’. Dan lezen ze het maar. Heeft het zin als ik me daar druk om ga maken? Nee. Levert het me iets op? Nee. Kan ik er iets aan veranderen? Nee, ook niet.

Een simpele optelsom brengt mij bij tot conclusie dat ik dat gewoon lekker moet ‘loslaten’, net zoals eigenlijk zoveel zorgen. Ik snap nu dat het verloren energie is en dat ik die energie veel beter kan gebruiken voor andere dingen. Dingen waar ik blij en gelukkig van wordt bijvoorbeeld! Maar eerlijk is eerlijk, ik heb dat echt geleerd door het volgen van een piekercurus. Door er bewust aan te werken met een kwartiertje per week het volgen van de modules en daarnaast het doen van de oefeningen. Het is een tweede natuur geworden. Mijn piekerpatroon is doorbroken en daar ben ik heel blij mee. Rust en ruimte in mijn hoofd, dat voelt oprecht heel goed!

Mijn tips tegen piekeren

Laat – nogmaals – voorop staan dat ik geen expert ben. Mijn ervaringen met een piekercursus zijn geen garantie voor anderen, maar het laat wel zien dat het kan helpen. Daarom deel ik mijn ervaring hier ook. Ik heb er gewoon veel baat bij gehad. De oefeningen die ik in dit artikel noem, zijn concrete oefeningen uit mijn piekercursus. Je kunt deze zeker proberen. Toch is mijn allerbeste advies/tip om te informeren bij bijvoorbeeld je huisarts naar de middelen die hij/zij kan bieden om piekeren te verminderen. Zeker als je last hebt van geestelijke of lichamelijke klachten door piekeren. Geef dat dan ook zeker aan bij je huisarts en schaam je daar niet voor (is echt niet nodig).

Er is een ruim aanbod goede, professionele en geteste middelen die jou kunnen helpen, wat de mate ook is waarin je piekert. Het begint bij jezelf. Als jij openstaat voor hulp, dan wordt die geboden.

Vragen over de piekercursus?

Mocht je vragen hebben na het lezen van dit artikel over een piekercursus? Schroom niet om ze te stellen in de comments hieronder, of als je liever anoniem wilt blijven, kun je ook een e-mail sturen naar amanda@mindandbeauty.nl/. Ik hoop in elk geval dat ik door mijn ervaring te delen, anderen kan helpen om piekeren te verminderen. Al is het 1 persoon. En hey, we maken ons allemaal wel eens zorgen. Daar is niets mis mee, tenzij het je lichamelijk of geestelijk gaat raken.

Liefs,
Amanda

Deze artikelen vind je denk ik ook leuk om te lezen:

• Het meest rare sollicitatiegesprek wat ik ooit heb gehad
• Handige tips als er mensen bij je inwonen
• Mijn tips voor productief thuiswerken