Toen onlangs bekend werd dat het ouderschapsverlof wordt uitgebreid, zorgde dat bij ons voor een gezonde discussie in de familie. De ene was compleet voor, de ander tegen en weer een ander stond er ergens tussenin. Reden te meer om deze verandering ook hier eens onder de loep te nemen vanuit verschillende standpunten. Laat ik vooropstellen dat er geen goed of fout is. Iedereen mag zijn of haar mening hebben met wederzijds respect. Ook goed om te weten: wij hebben zelf geen kinderen, op een hondenkind na dan. Maar ik kan me voorstellen dat veel vrouwen van mijn leeftijd met een kind(erwens) hier wel benieuwd naar zijn.
Hoe werkt het verlof voor ouders tot augustus 2022?
Gewoon even puur om alles goed te begrijpen: op dit moment hebben vaders en moeders niet dezelfde rechten. Het verlof voor moeders bestaat uit zwangerschapsverlof (incl. zwangerschapsuitkering) en bevallingsverlof (incl. bevallingsuitkering). Op de website van Rijksoverheid.nl staat het volgende:
U heeft recht op 6 weken zwangerschapsverlof en minstens 10 weken bevallingsverlof. In totaal heeft u recht op minstens 16 weken verlof. Een deel van het bevallingsverlof mag u gespreid opnemen. Sinds 1 januari 2015 kunt u de laatste periode van uw bevallingsverlof in delen opnemen. Het gaat om het verlof dat overblijft na 6 weken na de datum van uw bevalling. Dit deel van het verlof kunt u gespreid opnemen over een periode van maximaal 30 weken. U doet dit in overleg met uw werkgever.
Als de baby later wordt geboren dan de uitgerekende datum, dan tel je die periode er zelfs nog bij op. In dat geval is de totale verlofduur van een moeder langer dan 16 weken. Maar, hoe zit het nu bij vaders? Vaders krijgen geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof. Het geboorteverlof bestaat uit 1 keer 1 week, oftewel eenmaal het aantal werkuren. Het aanvullend geboorteverlof voor vaders bestaat uit maximaal 5 weken (5 keer het aantal werkuren per week). We spreken dus over een huidig verschil van 16 weken voor de moeder versus 6 week voor de vader.
Maar dan is er nóg een soort verlof, namelijk het ouderschapsverlof wat zowel voor de vader als moeder geldt. Ouders morgen namelijk allebei in de eerste 8 jaar na de geboorte van hun kind ook nog 26 weken (26 keer het aantal werkuren per week) opnemen.
TIP: als je de exacte informatie en voorwaarden van deze verlofregelingen wilt weten, controleer dan de informatie op de website van de Rijksoverheid.
Wie betaalt het verlof nu?
Verlof is natuurlijk fijn, maar wie betaalt de rekening? Het geld moet natuurlijk wel ergens vandaan komen. Bij moeders wordt het zwangerschaps- en bevallingsverlof 100% gedekt door het UWV in de vorm van een uitkering. De werkgevers vragen deze uitkering aan en zorgen uiteindelijk voor de betaling ervan. Bij vaders wordt de eenmaal een werkweek volledig betaald door de werkgever. Het aanvullende geboorteverlof (van 5 weken) daarentegen wordt voor 70% gedekt vanuit het UWV. Vaders krijgen dus 30% minder salaris uitbetaald. Het ouderschapsverlof is op dit moment volledig onbetaald, tenzij er andere afspraken zijn in de cao of met de werkgever.
Kortom: de kosten voor het verlof van de moeder worden volledig gedekt door de overheid. De verlofkosten voor de vader deels door de werkgever en deels door het UWV. De kosten voor het ouderschapsverlof waar zowel de vader als de moeder recht op hebben, wordt niet betaald.
FEIT: 33% van de ouders neemt ouderschapsverlof op.
Het ouderschapsverlof vanaf augustus 2022
Vanaf augustus 2022 gaat het ouderschapsverlof veranderen. De eerste 9 weken van de 26 weken ouderschapsverlof worden dan betaald. De overige weken blijven onbetaald. Ouders die de eerste 9 weken ouderschapsverlof opnemen krijgen 70% betaald via een UWV-uitkering. Dat betekent dus ook dat ze gedurende die tijd met 30% minder salaris moeten rondkomen. Uiteraard is ook deze verlofregeling weer voorbehouden aan voorwaarden, maar het belangrijkste doel vanuit de overheid is om meer ruimte te creëren voor ouders zodat ze kunnen bepalen hoe ze werk en de zorg voor hun kind gaan combineren. Daarnaast wil de overheid ouders daadwerkelijk stimuleren om het ouderschapsverlof op te nemen.
UPDATE augustus 2022: in eerste instantie was er sprake van 50% doorbetaling van het salaris, inmiddels is dit 70% geworden. Let wel, dit is 70% van het bruto maximum dagloon van €232,90. Er zit dus wel een max aan. Voor de snelle rekenaars: dit is een maandsalaris van ongeveer €5.000 bruto.
Ouderschapsverlof doorbetaald positief of negatief?
Persoonlijk houd ik ervan om alles van verschillende standpunten te bekijken. Dat maakt het er niet altijd gemakkelijker op, maar het geeft mij veel inzicht(en) en daarnaast kan ik ook beter begrip opbrengen voor een ander standpunt. Het deels doorbetalen van het ouderschapsverlof voor 70% in de eerste 9 weken raakt meerdere groepen, denk aan ouders, werkgevers en de overheid. En ieder heeft zo zijn eigen belang(en). Dat maakt deze beslissing impactvol. Ik belicht hieronder deze groepen stuk voor stuk.
(Toekomstige) ouders
Het is fijn voor (toekomstige) ouders om te weten dat de overheid stimuleert om een goede werk- en zorgbalans te vinden. Het krijgen van een kindje betekent ook het vinden van een nieuw ritme en een nieuwe taakverdeling. Moeders zullen het prettig vinden om die zorgtaken te verdelen, want naast moeder is een vrouw nog zoveel meer. Aan de andere kant zullen ook vaders het juist fijn vinden om ook een deel van deze zorg op zich te nemen. Samen een verdeling vinden is immers heel belangrijk.
De doorbetaling geldt alleen voor de eerste 9 weken en is voor ‘slechts’ 70%. Dat betekent ook de helft minder salaris. Voor veel gezinnen zal dit een te grote drempel zijn, omdat zij 30% van hun inkomen niet kunnen missen (al zouden ze het willen).
Werkgevers
Het belangrijkste doel van werkgevers is om de toko draaiende te houden. Werkgevers kunnen voor hun medewerkers een UWV-uitkering aanvragen om de dagen van verlof (deels) te compenseren. Heel feitelijk gezien kost het de werkgevers geen cent. Toch zal niet elke werkgever staan te springen om deze aangepaste regeling. Het missen van getraind personeel en het opvangen van de verlofperiode kost namelijk wel tijd en dus geld. Wie gaat de werkzaamheden overnemen? Moeten we die persoon nog opleiden? Kiezen we voor een uitzendbureau voor de werving of doen we het zelf? Het is naar mijn mening iets te makkelijk om te zeggen dat werkgevers niets merken van de nieuwe regeling. Daarom: mocht je in loondienst werken en gebruikmaken van de vele verlofregelingen die er zijn voor ouders, verplaats je dan ook in jouw werkgever en probeer samen te streven naar een goede oplossing die voor jullie beiden werkt.
Overheid
In dit artikel kon je het al eerder lezen: de overheid wil door het betalen van de eerste 9 weken van het ouderschapsverlof – welliswaar voor 70% – ouders de ruimte geven om een fijne werk- en privébalans te vinden. Daarmee verminderen ze ook de verschillen tussen mannen en vrouwen. Het stelt vaders nu meer in staat om ook zorgtaken op zich te nemen zodat de moeders ruimte krijgen voor andere zaken.
Uiteraard zal het bekostigen van die 70% ergens vandaan moeten komen. Uit welk geldpotje dit gefinancierd gaat worden, is nog niet duidelijk. Wellicht dat de werkgevers meer gaan afdragen of dat ergens anders de belastingen omhoog gaan. Linksom of rechtsom wordt dit geld geint.
Hoe denk jij hierover?
Als mens vind ik deze nieuwe regeling een positief teken. Vaders hebben op dit moment weinig mogelijkheden om ook voor hun kind(eren) te zorgen, daar komt hiermee een beetje verandering in. En ik zeg bewust een beetje, omdat niet alle vaders 30% van hun inkomen kunnen missen. Daardoor is er wel sprake van ongelijkheid op basis van hoe goed je het financieel voor elkaar hebt. Als je het geld financieel niet kunt missen, zul je er als vader nog steeds niet voor kiezen om het ouderschapsverlof op te nemen tegen 70% van je salaris.
Kortom: het is positief dat er verandering komt in het ouderschapsverlof, maar de vraag is of dit voldoende is om alle vaders en moeders hiervan gebruik te laten maken.
Hoe sta jij hierin? Deel jouw kijk in de comments.
Liefs,
Amanda
0 reacties
Trackbacks/Pingbacks